زیره گیاهی است دوساله که ارتفاع آن به 30 تا 80 سانتیمتر می رسد، ریشه اش راست و دوکی شکل و گوشت دار و ساقه اش بی کرک و شفاف است و برگ هایش به رنگ سبز و در قسمت فوقانی ساقه دارای دمبرگ کوتاهی است که انتهای آن به صورت غلافی ساقه را فرامی گیرد، گل آذین آن چتر مرکب و گل هایش کوچک و سفید رنگ است و میوه اش بیضی شکل به رنگ قهوه ای تیره یا مایل به زردو شفاف است .
ترکيبات شيميايی زیره سیاه
زيره سياه حاوي تانن، موم، مواد رزيني، يک روغن ثابت سبزرنگ، موسيلاژ، مواد قندي، مواد ازته و اسانس که شامل دي‌هيدروکاروئول، نوعي ترپن به‌نام‌کارون و دونوع ستن مي‌باشد.
اروپاییان از آن به عنوان ادویه غذا استفاده می کنند. اگر به پنیر اضافه شود باعث افزایش قدرت نگهداری پنیر و خوشبو شدن پنیر می شود. یک نوع از زیره نیز به آن اضافه می شود که می تواند خاصیت لاغری داشته باشد. زیره با برخی از مواد غذایی ترکیب می شود و خواص جادویی از خود به جای می گذارد.زیره سیاه از گیاهان قدیمی است که از سالیان دور در ملل مختلف مصرف دارویی داشته است . دیوسکوردیس ، حکیم و گیاه شناس یونانی در قرن اول میلادی ، زیره سیاه را به عنوان داروی تقویت کننده برای دختران جوان ضعیف و رنگ پریده تجویز می کرده است. در نشریات طب سنتی درباره خواص و کاربرد زیره سیاه در کشورهای خاور دور چنین آمده است:تخم زیره سیاه ضد نفخ است. در شبه جزیره مالایا زیره سیاه یکی از 9 گیاهی است که آن را با گیاهان دیگر مخلوط می کنند و در یک جوشانده، در فواصل زمانی و به تدریج به زنان تازه زایمان کرده می دهند.در اندونزی در شهر مالی ، برگ های گیاه را با سیر مخلوط و کاملا له نموده و بر روی پوست ملتهب و مبتلا به اگزما استفاده می کنند. در هندوستان ، تخم زیره سیاه را به عنوان ضد نفخ و تقویت کننده معده مصرف می کنند و برای افزایش ترشح شیر، استفاده از آن را به مادران توصیه می کنند.
خواص و اثرات دارويی زیره سیاه
طبع زيره سياه خيلي گرم و خشک است.
خواص زیره سیاه
زیره سیاه شل کننده عضلات رحم می باشد. درنتیجه می تواند دردهای انقباضی دیسمنوره را نیز تخفیف دهد.این گیاه مقوی معده است و در رفع احساس پر بودن معده مفید است.اگر زیره را به همراه عسل در بچه هایی که میل به خوردن گچ، خاک و مهر دارند بخورانیم تمایل به خوردن خاک برطرف می گردد.گفته می شود زیره سیاه برطرف کننده ضعف اعصاب نیز هست.
دیگر خواص زیره سیاه
زیره غنی از املاح معدنی همچون آهن، مس، کلسیم، پتاسیم، منگنز و منیزیم است. مصرف مس و آهن برای تولید گلبول های قرمز خون ضروری است و زیره از این نظر غذایی مناسبی است. به علاوه می توان انواع ویتامین های ضروری همچون A، E، C را از این چاشنی گیاهی مفید دریافت کرد.
دانه های زیره منبع غنی از آهن است که می تواند برای درمان کم خونی استفاده شود. مشکل کم خونی همواره معضلی برای زنان و کودکان بوده که باعث می شود سطح هموگلوبین خون کاهش پیدا کند. اضافه کردن این ماده به ترکیبات غذایی روزانه در جلوگیری از پیشرفت این بیماری موثر است.
زیره یک داروی سنتی برای رفع سوءهاضمه خصوصاً نفخ شکم است.خوردن زیره یا روغن آن در رفع سوءهاضمه و دل دردهای کودکان مفید است.زیره دارای خاصیت ضدگرفتگی دارد و برای رفع گرفتگی‌های دوران قاعدگی‌مفید است.
دم کرده یک قاشق مرباخوری میوه له شده زیره سیاه در نیم لیتر آب جوش‌برای تنبلی اعمال گوارشی ۲ ـ ۱ گرم ، بی‌اشتهایی، باد یا درد روده مصرف میشود و دانه زیره را یا می‌جوند و یا از گرد گیاه مخلوطی در آب میل می‌نمایند.
مصرف دم کرده زیره سیاه و یا جویدن آن در رفع و کاهش دردهای ناشی از قاعدگی، دردهای روده وبی اشتهایی بسیار مؤثر است، براساس تحقیقات انجام شده مصرف زیره سیاه یا روغن آن در رفع سوء هاضمه و دل دردهای کودکان و تنگی نفس نیز، کاربرد فراوانی دارد
این گیاه دارای خواص ضد تشنج و شل کننده عضلات بوده و مقوی و نیروبخش است؛ بنابراین مصرف آن به افراد دارای مشکلات مذکور توصیه می شود.در منابع علمی از دانه های زیره به عنوان ماده تحریک کننده اشتها یاد میشود، اما تاثیر عرق زیره بر کاهش وزن به طورعلمی ثابت نشده است.
مضرات زیره سیاه
مداومت در خوردن زیره همانند رازیانه قوای جنسی را تضعیف می کند. همچنین مداومت در مصرف آن برای کبد و کلیه ها هم مضر است.زیره سیاه می تواند سبب بروز حساسیت و یا تشدید آن شود.زیره شل کننده رحم است لذا از نظر تئوری می تواند موجب تاخیر در زایمان شود.
دیگر مضرات زیره سیاه
مصرف عرق زیره در بعضی افراد موجب اسهال و در برخی دیگر باعث یبوست میشود. بیماران کلیوی، کبدی و تنفسی و همچنین مادران باردار قبل از استفاده از عرق زیره، لازم است با پزشک خود مشورت کنند.خود سرانه عرق زیره را به کودکان ندهید. زیاده روی در مصرف زیره بعلت طبع گرم ایجاد کهیر می کند . زیاده روی در مصرف زیره باعث افزایش ترشح تیروئید و در نتیجه لاغری و زردی رنگ چهره خواهد شد.
گیاهان دارویی روستای فخرآباد : قسمت چهارم » بنه ، پسته کوهی یا همان کسیدون خودمان
خواص پسته کوهی (بنه) یا همان کسیدون خودمان که شامل درمان نرمی استخوان، تقویت کننده اعصاب، درمان ورم و زخم سخت، تقویت نیروی جنسی و رفع زود انزالی، رفع کم‌خونی، التیام زخم، تقویت کبد و طحال، تسکین سرفه، خفقان سینه و روماتیسم مفصلی حاد است.
پسته کوهی که به آن سقز و بنه نیز گفته میشود، از تیره پسته‌ایان است و دارای خواص بسیار گسترده به منظور درمان بیماری‌ها میباشد. میوه، برگ، صمغ ترشح یافته طبیعی (سقز) و گال‌های گیاه قسمت‌های مورد استفاده دارویی این گیاه ارزشمند و پرخاصیت است. برای آشنایی بیشتر با خواص پسته کوهی در درمان بیماری‌ها، در ادامه با ستاره همراه شوید.
گیاهان دارویی روستای فخرآباد : قسمت سوم » پونه کوهی یا همان پُدونه خودمان
پونه کوهی و نعناع هر دو از خانواده نعناعیان می باشند و از نظر مواد مغذی بسیار مشابه هستند. پونه کوهی گیاهی است با برگ هایی به رنگ سبز تیره که پوشیده از کرک می باشد. درحالی که نعناع چنین پرزهایی را ندارد. برگ های این گیاه، بیضی شکل و نوک تیز می باشند و دارای گل های ارغوانی رنگ است.
پونه کوهی یا گل پُدونه به گویش فخرآبادی گیاهی است که در کوهستان های روستای فخرآباد مناطق دره واشا ، تفرجگاه گزوگ ، اُوگ رضا و کنار جوب های مزارع امین آباد میروید ؛ مردم فخرآباد از این گیاه بیشتر به عنوان طمع دهنده دوغ و ماست و یا به صورت دمنوش استفاده میکنند.
خواص پونه کوهی:
اگر فشارخون دارید، پونه کوهی مناسب تر از نعناع است، زیرا: 1. پونه کوهی دارای سدیم کمتری نسبت به نعناع می باشد. 2. پتاسیم موجود در پونه کوهی حدوداً سه برابر نعناع است. 3. کلسیم پونه کوهی 8 برابر کلسیم موجود در نعناع می باشد. 4. پونه کوهی 4 برابر نعناع منیزیم دارد.
تحقیقات نشان می دهد برای پیشگیری و کنترل فشارخون لازم است افراد رژیم غذایی ای داشته باشند که پتاسیم، منیزیم و کلسیم بیشتری داشته باشند و از سدیم کمتری تشکیل شده باشد. توازن این چهار ماده معدنی در کنترل فشارخون بسیار موثر است.
گیاهان داروییکه در طب سنتی از آنها استفاده می شود بسیار مفیدند و معمولا بیماری ها را درمان می کنند. زوفا هم یکی از این گیاهان است ، زوفا گیاهی وحشی و چند ساله است که در کوهستان های روستای فخرآباد اردکان کشت می شود. زوفا یکی از مهم ترین گیاهان دارویی به حساب می آید.
» مشخصات گیاه زوفا
زوفا گیاهی است پایا از تیره نعناعیان که به حالت خودرو می روید. ریشه اش ضخیم و منشعب و ساقه هایش نسبتاً چوبی و برگ هایش کوچک و متقابل و نوک تیز و بسیار معطر می باشد. گل هایش زیبا و معطر است. اسانس این گیاه مشابه اسانس نعناع است و مصرف طبی دارد.
ریشه زوفا مستقیم است و انشعابات فراوانی دارد ساقه چهارگوش، مستقیم دارد . قسمت تحتانی (پای ساقه) چوبی و قهوه ای رنگ و از انشعابهای فراوانی برخوردار است ولی قسمت فوقانی آن نرم و سبز رنگ می باشد. برگهای صاف، فاقد دندانه، باریک، کشیده و کم و بیش نیزه ای شکل و رنگ آن سبز روشن است.
زوفا یکی از مهمترین گیاهان دارویی و ادویه ای به شمار می رود . از دم کرده پیکر رویشی این گیاه برای درمان بیماریهای مربوط به دستگاه تنفس مانند سرفه، سیاه سرفه، برونشیت و آسم استفاده می شود. مواد موثره این گیاه سبب افزایش فشارخون، هضم غذا و همچینین کاهش تورم می شود. زوفا اگر چه تلخ مزه است ولی به عنوان طعم دهنده مواد غذایی و همچنین در تهیه سس مورد استفاده قرار می گرد.
"جهت مشاهده مطالب بیشتر به ادامه مطلب مراجعه نمایید"
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
(24).jpg)
(21).jpg)
.jpg)
